Döküm Performansı Nelere Bağlıdır?
Bu makalede alaşımlı metal dökümlerin performansını etkileyen faktörler ve performansın iyileştirilmesi için yapılması gerekenler açıklanmaktadır.
İçindekiler
Döküm Nedir?
Metal işleme ve kuyumculukta döküm, sıcak sıvı metalin içi boş bir kesik veya istenen bitmiş şekle sahip bir boşluk içeren bir kalıba döküldüğü bir işlemdir. Sıvı metal daha sonra katılaşmaya bırakılır, kalıptan çıkarılır ve nihai ürün veya "Döküm Formu" ortaya çıkar. Döküm, çoğunlukla diğer yöntemlerle yapılması zor veya ekonomik olmayan karmaşık şekiller yapmak için kullanılır.
Döküm Teknikleri Nelerdir?
Geleneksel teknikler; mum dökümü, alçı kalıba döküm ve kum dökümünü içerir.
Hassas Döküm (Alçı Kalıba Döküm) Nedir?
Hassas döküm, bir mum modelinin seramik malzeme ile kaplandığı bir üretim sürecidir. Seramik kaplama malzemesi kuruduktan ve sertleştikten sonra, mum eritilir ve nihai ürünün geometrisi şeklinde bir iç boşluk bırakır. Erimiş metal, mum deseninin olduğu boşluğa dökülür. Metal, seramik boşluğu içinde katılaşır, soğur ve seramik, metal dökümden çıkarılır.
Neden Hassas Döküm?
Kadim hassas döküm sanatı ve bilimi aynı zamanda kayıp mum işlemi olarak da bilinir. Hassas döküm 5500 yılı aşkın bir süre önce geliştirildi ve kökleri hem eski Mısır'a hem de Çin'e kadar uzanmaktadır.
Bu işlemle endüstride üretilen parçalar arasında dişçilik armatürleri, dişliler, kamlar, mandallar, takılar, türbin kanatları, makine bileşenleri ve diğer karmaşık geometri parçaları bulunmaktadır.
Hassas Döküm Adımları Nelerdir?
1-Tasarımın yapılması
2- Kalıp Tasarımı ve İnşası
Tasarımın, kauçuk kalıbı alınır. Kauçuk kalıp, tasarıma uygun şekilde kesilir ve böylece tasarımın içi boş kauçuk kalıbı alınmış olur. Kauçuk kalıbın içine mum basılır. Mum katılaştıktan sonra kalıptan çıkarılır ve tasarımın mum formu elde edilmiş olur.
Kalıplar, kullanım ömürleri boyunca milyonlarca mum parçasını yeniden üretecek şekilde tasarlanır ve üretilir.
3-Döküm Ağacının Oluşturulması
Tasarımın mum formu, "ağaç" olarak bilinen bir mum yolluk sistemine yerleştirilir.
4-Alçı ile Kaplama
Döküm ağacı, flaska yerleştirilir ve etrafına sıvı alçı dökülür. Alçının donması beklenir ve Flask döküm fırınına yerleştirilir.
5-Fırınlama
Döküm fırınına yerleştirilen flask içinden mumun uzaklaştırılması için döküm fırını >100°C üzeri sıcaklığa kadar ısıtılır ve böylece alçı içinde tasarımın kalıbı alınmış olur.
6-Değerli Metal Dökümü
Hangi değerli metal ve alaşımları ile çalışılacak ise alçı kalıbının içindeki boşluğa o değerli metalin sıvılaştırılmış formu dökülür, soğuması beklenir ve böylece hassas döküm işlemi tamamlanmış olur.
Hassas Dökümde Neden Mum Kullanılır?
Polimer Reçine Baskılarının Mum Dökümüne Kıyasla Avantajları Nelerdir?
Mum Dökümüne kıyasla,
- Yüksek hassasiyet
- Üretim hızı
- Zorlu geometrik şekillere sahip modellerin kolayca elde edilmesi
- Aynı döküm ağacında birbirinden farklı birçok model ile çalışabilme
Avantajlarından dolayı DLP ve LCD tipi 3 boyutlu yazıcılar ve polimerik reçineleri kuyum sektöründe oldukça sık kullanılmaktadır.
Polimer Reçine Baskıları ile Hassas Döküm Nasıl Yapılır?
3 boyutlu yazıcıdan elde edilmiş polimer bazlı model, termosettir ve bu tür termosetler, homojen olarak artan ısı karşısında sertleşen ve 300-400°C ve üzeri sıcaklıklarda bozunmaya (yok olmaya) başlayan polimer türleridir. 750-800°C’de tamamen yok olurlar ve bu tür polimerlere ash-free (kül bırakmayan) polimerler adı verilir.
Polimer Reçine Baskıları için özel yakma döngüleri uygulanır. Power Resins Döküm reçinelerinin döküm döngüleri için Reçine kullanım talimatları bölümünü ziyaret edebilirsiniz.
Polimer Reçine Baskılarının Döküm Performansı Nelere Bağlıdır?
Polimer reçine baskılarının yakma prosesi sonunda alçı kalıbının içinde kül bırakmamasının, döküm performansı üzerindeki etkisi çok büyüktür. Bu tür malzemelerle çalışıldığında 750-800°C’de yanma işleminin tamamlanması beklenir. Eğer yanma işlemi tamamlanmaz ve alçı kalıbının içinde kül kalırsa, döküm performansı olumsuz sonuçlanacaktır.
Power Resins Döküm Reçinelerinin Bozunma Yüzdeleri Nedir?
- Power Resins Yellow Reçinesi
750°C’de Power Resins Yellow Reçinesinin ağırlıkça %99’u yok olur.
- Power Resins Vintage Reçinesi
750°C’de Power Resins Vintage Reçinesinin ağırlıkça %97’si yok olur.
- Power Resins Zero Dark Reçinesi
750°C’de Power Resins Zero Dark Reçinesinin ağırlıkça %96’sı yok olur.