Taş Dizimi (Yerleştirme) Nedir?

Taş dizimi (yerleştirme), değerli taşların modellerin üzerine eklendiği kuyumculuğun temel aşamalarından biridir. Taş dizim işlemi genellikle, modellere döküme işlemi yapılmadan önce uygulanmaktadır. Takı üreticileri, genellikle değerli taşın kesimine ve oranına dayanan bir değerli taşı, mücevher parçasına yerleştirmek için çok sayıda yöntem kullanır. Bazı yöntemler aşağıda açıklanmıştır.

Taş Dizim Yöntemleri Nelerdir?

Tırnak Ayarı (Prong Setting)

Pençe ayarı olarak da bilinen çatal ayarı, taşları takıya yerleştirmenin en yaygın ve popüler yöntemidir. Bir değerli taş yerleştirmenin en kolay ve en ucuz yöntemidir. Ayrıca, değerli taştan optimum miktarda ışığın geçmesine izin vererek, değerli taşı maksimum parlaklığında gösterir. Bu ayar stili, her tür takıda ve çoğunlukla tektaş nişan ve gelin yüzüklerinde kullanılır.

Çerçeve Ayarı (Bezel Setting)

Çerçeve ayarı, en eski taş yerleştirme tekniklerinden biridir ve bazı faydaları nedeniyle hala çok popülerdir. Çerçeve, yerinde tutmak için bir mücevherin etrafını saran bir baş ile lehimlenmiş ince bir metal şerittir. Çerçeve ayarı, tüm açılarda uygun bir denge gerektirir. Çok güvenli bir tutuş sağlamanın yanı sıra değerli taşın kenarlarını, kemeri ve çardağı çizilmelere ve talaşlara karşı korur.

Kanal Ayarı (Channel Setting)

Kanal ayarı, kuşakları her metal duvardaki iki paralel ray arasında tutulduğu için değerli taşların yan yana yerleştirildiği bir yerleştirme tekniğidir. Bu ayar, mücevher öğesinde yüzen taşlar izlenimi verir ve değerli taşların arasında metal görünmediğinden maksimum miktarda ışık üretir.

Serme Ayarı (Pave Setting)

Serme ayarı, bir mücevher öğesinin yüzeyinin minik elmaslarla kaplı gibi göründüğü bir ayar yöntemidir. Aynı boyuttaki bu küçük elmaslar, bir mücevher parçasının yüzeyinde açılan küçük deliklere yerleştirilir. Genellikle taşlar petek şeklinde birbirine yakın yerleştirilir. Çatal ayarında olduğu gibi, serme ayarında da taşları alçakta ve çok yakın tutan üçgen şeklinde küçük el yapımı pençeler vardır, böylece bir mücevher öğesinin tüm yüzeyi boyunca bir parlaklık halısı oluştururlar.

3 boyutlu yazıcıdan elde edilmiş modellere taş dizimi yapılabilir mi?

3 boyutlu yazıcı reçinelerinden elde edilmiş ve taş dizim metotlarına uygun şekilde tasarlanmış modellere taş dizim işlemi uygulanabilmektedir. 

Taş dizim uygulamalarında hangi tür 3 boyutlu yazıcı reçinesi tercih edilmelidir?

Taş dizim uygulamaları için kullanılacak reçinelerin esneklik göstermesi ve şekil hafızalı özelliklerinin olması oldukça elzemdir. Taş dizimi uygulaması sırasında model üzerindeki tırnakların kırılmaması ve taş yerine oturduktan sonra tırnakların onu sıkıca kavraması gerekmektedir. 

Ayrıca kullanılacak reçinenin büzülme davranışı göstermemesi gerekmektedir. Eğer taş dizimi yapılacak olan model, büzülmeye uğrarsa (küçülürse) belirlenen taş boyları tasarımdan sapacaktır ve taşlar yuvalarına oturmayacaktır. Bu nedenle taş dizim uygulamalarında büzülme davranışı göstermeyen 3 boyutlu yazıcı reçineleri tercih edilmelidir.

Reçinelerin esnekliği nasıl ölçülür?

Malzemelerin mekanik özelliklerini ortaya çıkarmak için en yaygın kullanılan yöntem, çekme testidir. Çekme testi sonucunda malzemenin Elastik modülü, Akma değeri, Kopma dayanımı gibi mukavemet değerleri ile kopma uzaması, kopma büzülmesi ve tokluk gibi süneklik değerleri belirlenebilir.

Süneklik tanım olarak malzemenin, gözle görülür ciddi bir mekanik dayanım kaybı olmadan plastik şekil değiştirme yapabilmesine denir.

Çekme testi sırasında numunenin toplam uzamasına, malzemenin süneklik değeri denir. Malzeme ne kadar sünekse, şekil değişikliği de o kadar fazla gerçekleşir. Dolayısıyla sünek malzemelerde daha fazla kopma uzaması değeri elde edilir. 

Taş Dizim Reçinelerinde Sınır Kopma Uzaması değeri nedir? 

Yüksek kopma uzaması değeri veren her malzeme, taş dizim işlemleri için uygun olmayabilir. Reçine, sünek olabilir ancak elde edilecek modelin de yeterli sünekliği ve mekanik mukavemeti sunabilmesi gerekmektedir. 

Taş dizim reçinelerinin maksimum Uzama Gerilmesinin 3 N/mm²’yi, yüzde uzamasının %50’yi aşmaması gerekir.

Power Resins döküm reçinelerinin kopma uzaması değerleri nedir?

* Gerilme, birim alana etkiyen yük anlamına gelir.

* Yüzde uzaması, numunenin boyunda meydana gelen en yüksek yüzde plastik uzama oranı olarak tanımlanır. 

Power Resins döküm reçinelerine taş dizilebilir mi?

Tüm Power Resins Döküm reçinelerinin baskılarına taş dizim işlemi gerçekleştirilebilir.